Hayatın kaynağı olarak gösterilen su birden fazla forma sahiptir. Su ve formları üzerinde araştırma yapan bilim adamları, suyun donma hali olan yeni bir buz türü keşfettiler. University College London ve Cambridge Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, bildiğimiz diğer tüm buzlardan daha fazla sıvıya benzeyen yeni bir buz türü keşfettiler.
Amorf buz türü ile akraba olan ve MDA olarak adlandırılan bu buz, halsizdir. Yani molekülleri sistematik olmayan bir şekilde, çoğunlukla sudaki gibi. Genel olarak Dünya üzerinde sistematik bir yapıya sahip kristal buz görüyoruz. Amorf buz türü aslında başımızı uzaya çevirdiğimizde karşımıza çıkan ana buz türü olarak biliniyor.
Uzay gibi soğuk ortamlar, buzun termal gücünün kristal oluşturmasına neden olur.
Science dergisinde yayınlanan araştırmaya göre araştırma ekibi, -200 santigrat dereceye kadar soğutulmuş metal bir kavanoza normal buzla birlikte çelik bilyeler ekledi ve kuvvetlice çalkaladı. Bilye öğütme adı verilen bu işlem sonucunda buzun farklı bir şekli ortaya çıktı.
Buz, sıvı su ile aynı yoğunlukta oluştu.
Bu işlemin bir sonucu olarak, normal olarak daha küçük sıradan buz parçaları beklenirdi, ancak bunun yerine sıvı suyla aynı yoğunluğa sahip katı suya benzeyen ağır ağır bir buz biçimi oluşturdular. Bilim insanları; Bu yeni buza “Medium-entity Amorphou (MDA)” adını verdiler.
Bu buz türü aslında uzayda sıklıkla bulunan bir cinstir.
Araştırma grubu, Jüpiter ve Satürn gibi gaz devlerinin yarattığı gelgit kuvvetlerinin de bu bilyalı değirmen sisteminde benzer bir etki yarattığını belirtti. Daha çok ince beyaz bir toza benzeyen bu buz türünün, dış Güneş Sistemi’nin buz uydularında da var olabileceği öne sürülmüştür.
MDA buz depremlerini tetikleyebilir.
Özel bir buz türü olan MDA, yeniden ısıtıldığında ve kristalleştiğinde olağanüstü miktarda ısı açığa çıkarabilir. Bu da Jüpiter’in Ganymede uydusunda olduğu gibi kilometrelerce kalınlıktaki buz örtüsünde tektonik hareketlere ve “buz depremlerine” neden oluyor.
20 kadar kristal buz formu biliyoruz, ancak amorf buz türleri ile ilgili araştırmalar yetersiz.
University College London’dan Profesör Christoph Salzmann, “Su, tüm yaşamın temelidir. Varlığımız ona bağlı, onu aramak için uzay görevleri başlatıyoruz, ancak belli bir bakış açısından tamamen anlaşıldı. Buraya kadar biliyoruz. 20 çeşit kristal buz, ancak daha önce yüksek yoğunluk hakkında bilgi sahibi olduk ve “Düşük yoğunluklu amorf buzlar olarak bilinen sadece iki ana amorf buz türü keşfedildi. Bu keşif, sıvı su ve onun birçok anormalliği hakkındaki anlayışımız için geniş kapsamlı çıkarımlara sahip olabilir.” sözlerini kullandı.
