Yatırım iştahı azalan CEO’ların gündeminde durgunluk var
Birol BOZKURT
Uluslararası danışmanlık, güvence, kurumsal finansman, strateji ve vergi hizmetleri şirketi EY (Ernst & Young), Küresel Ekonomik Görünüm 2024 raporunu yayımladı.
Yıl ortasındaki küresel görünüme ve verilere dayanan rapora göre, küresel olarak 2024’te %3,1’lik gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) artışı beklenirken, bu oranın 2025 yılında %3,2’ye yükseleceği öngörülüyor. Raporun detaylarını konuşmak üzere bir araya geldiğimiz EY Türkiye Strateji ve Kurumsal Finansman Bölüm Başkanı Özge Gürsoy Büyükavşar, İş liderlerinin değişen dünyaya uyum sağlaması için belli stratejileri önceliklendirmesi gerektiğini söyledi.
CEO’ların gündeminde ekonomik yavaşlamaya ne kadar dayanacakları konusu olduğunu belirten Özge Gürsoy Büyükavşar, “Ekonomik kriz bitiyor ancak suların durulması sürecine şirketlerin nasıl dayanacağı ve bundan ne kadar faydalanacağı önemli esasında. Finansman maliyeti tüm dünyada büyük bir sorun haline geldi. Şirketlerin yatırım iştahında da önemli bir düşüş söz konusu. Ayrıca enflasyonun böyle süper hızla inmesi beklenmiyor dünyada. Çünkü bir çekirdek enflasyon sorunu var esasında.
Dünyada işsizlik artmaya başladı ama çekirdek enflasyonun inmesinin çok zor olacağı düşünülüyor. Kaynakta kıtlık, enerji fiyatlarının bir türlü düzene girmemesi, politik ekonominin hiçbir şekilde yardımcı olmuyor oluşu. Yani bir tarafta Orta Doğu’da bir savaş var, bir tarafta Rusya-Ukrayna var. Bunların hepsinin üzerinde bir de şimdi Çin tarafında yeni bir hareketlilik başladı. Yeni değil ama Çin-Tayvan arasında bir gerilim olabilir mi diye bir beklenti var” ifadelerini kullandı.
Küresel enflasyon 2025’te %3,5’e düşecek
Rapora göre, küresel enflasyonun 2024’te %4,6’ya gelmesi ve 2025’te %3,5’e düşerek soğuması bekleniyor. Ayrıca rapor; iş liderlerinin başarılı olmak için benimseyeceği dört stratejinin altını çiziyor. Bu stratejilerin; dünya çapındaki belirsizliklere rağmen işletmelere büyüme, dayanıklılık, yenilikçilik, çeviklik ve kârlılık anlamında yardımcı olacağı belirtiliyor. Gelişmiş ekonomilerde 2023’te %1,5 oranında gerçekleşen GSYİH, 2024’te %1,6 ve 2025’te %1,8 olacağı yönünde bir büyüme hızı öngörülürken, gelişmekte olan piyasalarda ise büyümenin 2024 ve 2025’te %4,1’e inmesi bekleniyor.
“CEO’lar kötünün iyisi bir enflasyonu kabullendi”
CEO’ların kötünün iyisi bir büyüme ve kötünün iyisi bir enflasyonu kabullendiğini dile getiren Özge Gürsoy Büyükavşar, “Gelişmiş ekonomilerde daha gevşek para politikası ve enflasyona göre düzenlenmiş gelir büyümesi öngörülürken, küresel gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) büyümesinin 2024 ve 2025 yıllarında yüzde 3’ün biraz üzerinde gerçekleşmesi tahmin ediliyor. Tedarik kısıtlamalarının hafifletilmesi, iş gücü eksikliğinin azaltılması, enerji fiyatlarının düşürülmesi ve ılımlı talep büyümesi gibi faktörlerin enflasyonu kontrol altında tutabileceğini söyleyebiliriz.
Mali koşulların rahatlaması, yüksek getirili yatırım fırsatlarını ve işlem hacimlerini desteklerken, sermaye harcamalarını sınırlayabilir. Tüm bu beklentiler ve gelişmeler doğrultusunda da iş liderlerinin başarılı olmak için ekonomik faaliyet, yetenek, enflasyon, merkez bankaları, mali politika ve jeopolitik gibi temel alanlarda yeni dünya gerçeklerine uyum sağlaması gerekiyor” dedi.
CEO’ların uyum sağlaması gereken 6 başlık
1-EKONOMİK FAALİYET: Politik ve jeopolitik faktörler tedarik faaliyetlerini giderek daha fazla etkiliyor. Ekonomik senkronizasyonun bozulması, küresel görünümün öne çıkan konusu olacağını gösteriyor.
2-YETENEK: süreç verimliliği ve üretken yapay zekâ gibi yeni teknolojilerin benimsenerek daha fazla verimlilik ile ücret artışını dengede tutması, maliyetleri nasıl yöneteceğine giderek daha fazla odaklanması ve iş gücünü korumaya çalışması gerekiyor.
3-ENFLASYON: Küresel enflasyonun azalma süreci 2025’e kadar devam ederken, önümüzdeki beş yıl içinde yapısal faktörler, enflasyonun merkez bankalarının hedeflerinin çok az üzerinde gerçekleşmesine yol açacaktır.
4-MERKEZ BANKALARI: Enflasyonun rahatlaması ve ekonomik ivmenin yavaşlaması, merkez bankalarının önümüzdeki birkaç yıl içinde para politikasını kademeli olarak gevşetmesine neden olacağı tahmin ediliyor.
5-MALİ POLİTİKA: Maliye politikası için yeni normalin, mali konsolidasyonu zorlayan piyasa baskılarına karşı hükümetlerin sanayi politikası talepleriyle birlikte daha fazla sosyal harcama için popülizm kaynaklı talepleri dengelemek zorunda kalacağı tahmin ediliyor.
6-JEOPOLİTİK: Sınır ötesi ticaret ve yatırım trendleri yavaşlarken, maliyet baskılarının artması, üretkenliğin azalması ve verimlilik kazanımlarının yavaşlaması riskleri artıyor.